CNBC Afrika

SORU: Çok teşekkür ederim efendim. Afrika Birliği Zirvesi ile başlamak istiyorum, 2008 yılında stratejik ortak olarak ilan edildiniz. Afrika politikaları ile ilgili olarak orada neler olduğunu bize söyler misiniz?
SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ: Sizin de söylediğiniz gibi Afrika Birliği Türkiye'yi stratejik bir ortak olarak seçtikten sonra, biz geçen sene Türkiye-Afrika Zirvesini yaptık İstanbul'da. Buna bütün Afrika ülkelerinin cumhurbaşkanları, başbakanları, onların yardımcıları, bakanlar değişik seviyelerden katıldılar ve çok büyük bir toplantı oldu. Bu toplantıda beraber neler yapabileceğimizi, bunları geniş bir şekilde konuştuk. Türkiye'nin imkânlarını tanıttık. Ayrıca Türk iş adamları Afrika'ya ilgi duyan, yatırım yapmak isteyen iş adamlarını yine bu toplantının marjında böyle bir güzel bir organizasyon yaptık ve herkes buluştu. Bu çok önemli bir şey oldu. Ayrıca Afrika Kalkınma Bankası'na üye oldu Türkiye. Daha sonra da bütün Afrika büyükelçilerini Ankara'ya davet ettik ve yani Afrika'nın Afrika büyükelçilerini bir kısmı Türkiye'de daimi, bir kısmı da Türkiye'de daimi değil, bütün onları davet ettik, onlarla çok geniş bir istişare yaptık. Bakanlarımız ziyaret etmeye başladılar Afrika'yı, ben de bugün ziyaret etmeye başladım.
Ayrıca, Türkiye İşbirliği ve Kalkınma Ajansı, kısa ismiyle, TİKA olarak biliniyor. Bu Türkiye'nin teknik yardım ve insani yardım yapan kuruluşudur. Onun Afrika'daki faaliyetlerini çok arttırdık. Addis Ababa'da bir bölgesel ofis açtı. Bölgesel Merkezi'ni Addis Ababa'da açtı. Daha sonra Sudan'da ve Senegal'de de yine bölge ofisleri açıldı. TİKA'nın fonlarını arttırdık. Sadece 50 milyon dolar Afrika'ya harcaması için verdik, kısa vadeli olarak ve birçok Afrika ülkesinde çok sayıda, yüzlerce teknik yardım amaçlı projeleri gerçekleştirmeye başladı.
SORU: İstanbul ve Nairobi arasında dün yapılan ilk uçuştan bize bahseder misiniz? Bunun Kenya ve Türkiye arasındaki ticari ilişkileri nasıl etkileyeceğini bize söyler misiniz?
SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ: Aslında Kenya Afrika'nın bu taraftaki kilit ülkelerinden birisidir. Biz Kenya'nın da ilk büyükelçilik açan ülkelerinden biriyiz vaktiyle. Şimdi direkt uçuş seferlerini başlatmakla mesafeleri çok daha yakınlaştırıyoruz. Kenya Hava Yolları da uçmaya başlayacak İstanbul'a. Bu şekilde haftanın her gününde İstanbul ve Nairobi arası bağlanmış olacak. Nairobi'yi bir hat gibi düşünürseniz etraftaki ülkelerden buraya gelip buradan İstanbul'a. Türk Hava Yolları dünyanın her tarafına uçuyor. 120 farklı şehre uçuş yapıyor. Avrupa'nın her tarafına, Rusya'da birçok yere, Asya'nın her ülkesine uçan bir havayolları ve Avrupa'nın en büyük havayollarından birisi. İnanıyorum ki bu trafiği arttırması iki ülkeyi birbirine çok daha yaklaştıracak, çok daha fazla ticaret olacak, çok daha fazla yatırımcı olacak ve çok daha fazla turizm olacak. İnanıyorum ki Türkiye'den Kenya'ya, Avrupa'dan Kenya'ya çok daha fazla turist gelmesinde de Türk Hava Yolları'nın güzel bir rolü olacak.
SORU: Bize biraz Afrika'nın Türkiye üzerindeki ilgisini, Türkiye'nin Afrika üzerindeki ilgisine göre anlatır mısınız? Afrika, özellikle şu anda dünya ekonomisi sıkıntı içindeyken Türkiye büyümeye devam ederken, Türkiye'ye yatırım yapma konusunda istekli mi?
SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ: Türkiye büyüyen bir ekonomiye sahip hatta son yıllarda Türkiye'nin ekonomik kalkınması, gelişmesi, büyümesi bütün dünyada çok büyük bir ilgiyle takip edildi ve çok sayıda direkt yatırım aldı Türkiye. Bu anlamda Afrika ülkelerine de Türkiye açık. Dolayısıyla Afrika ülkelerinin de Türkiye'ye yatırım yapmaları, Türkiye'de iş kurmaları, Türkiye'de ticaret yapmaları, Türkiye'ye olan ihracatlarını arttırmaları bütün bunlar mümkündür. Afrika'nın çok büyük zenginlikleri vardır. Afrika bu zenginliklerini eğer Türkiye'ye tanıtabilirse inanıyorum ki Türkiye çok iyi bir pazar olacaktır. Çünkü büyük bir Pazar Türkiye. Bizim dış ticaret hacmimiz 350 milyar dolar. İthalatımız da çok büyük bunun içerisinde. Dolayısıyla Afrika'nın birçok imkânlarını biz ithal edebiliriz. Aynı zamanda turizm çok önemli. Türkiye'den çok önemli miktarda insan turizm faaliyeti için yurt dışına çıkar. İnanıyorum ki Kenya özellikle burada, çok farklı bizi heyecanlandıran turizm zenginlikleri var. Bizim ülkemizde görmediğimiz hayvanlar, bizim ülkemizde görmediğimiz ormanlar. Dolayısıyla çok sayıda turist çekebilir Kenya Türkiye'den.
SORU: Son olarak bize 2009 yılında Türkiye'nin Afrika'da ne kadar yatırım yapacağı hakkında bir bilgi verebilir misiniz?
SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ: Biz Afrika ile çok yakından ilgileniyoruz. Afrika ile bu yakından ilgilenmemizin birinci sebebi şu; Afrika'ya karşı bütün insanlığın bir borcu vardır çünkü Afrika'nın problemlerini aynı zamanda dünyanın problemleri olarak görüyoruz ve bu anlamda baktığımızda Afrika'nın acılarını da kendi acılarımız gibi hissetmek istiyoruz. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne de Afrika'nın desteğiyle seçildik biz. Dolayısıyla orada Afrika'nın sesi olmak istiyoruz ve Afrika'nın ekonomik kalkınmasına, Afrika'nın sosyal kalkınmasına çok destek vermek istiyoruz. Bunun bir kolu devletler eliyle yapılırken, diğer bir kolu da özel sektör vasıtasıyla yapılır. İş adamlarımızın Afrika'ya yatırım yapmalarını çok teşvik ediyoruz. Birçok Afrika ülkesinde çok büyük Türk yatırımları var ve çok dikkati çekmeye başladı. Bunlar çok sayıda insan istihdam ediyor ve o ülkeye ihracat imkânları sağlıyorlar. Aynı şeyin Kenya'da da olmasına çok özen gösteriyoruz ve ben bu ziyaretime çok sayıda Türk iş adamıyla geldim. Onların da inanıyorum ki buraya güzel yatırımlar yapmaları mümkündür ve bunun da gerçekleşeceğine inanıyorum.