Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, resmî bir ziyaret için ülkemizde bulunan Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama’yı Çankaya Köşkü’nde resmî törenle karşıladı.
İki ülke millî marşlarının dinlenmesinin ardından Cumhurbaşkanı Gül ve ABD Başkanı Obama bir süre baş başa görüştü. Cumhurbaşkanı Gül daha sonra, ABD Başkanı Obama onuruna bir çalışma yemeği verdi.
Çalışma yemeğinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanı Gül, ABD Başkanı Obama’yı ülkemizde ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, Strazbourg’da başlayan görüşmelere Ankara’da devam edildiğini belirtti.
Cumhurbaşkanı Gül, ABD Başkanı Obama’nın seçildikten sonra ilk denizaşırı ziyaretini Türkiye’ye yaptığına dikkat çekerek, görüşmeler sırasında Türkiye-ABD ilişkilerinin stratejik boyutunun bir kez daha gözden geçirildiğini kaydetti.
Cumhurbaşkanı Gül, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha çok askerî-siyasi temelde görünmesine karşın, ilişkilerin ekonomik boyutunu çok daha ileri düzeye taşımak istediklerini, teknoloji ve yatırımlar konusunda da gelişmesini özellikle desteklediklerini bildirdi.
Terörle mücadelenin her iki ülkenin en önemli konularından biri olduğunun altını çizen Cumhurbaşkanı Gül, bu konuda bugüne kadar yapılan iş birliğinin güçlenerek süreceğini belirtti. Cumhurbaşkanı Gül, Afganistan’dan Kafkaslara, Balkanlardan Orta Doğu’ya kadar birçok konuda yakın bir çalışma içerisinde bulunma kararında olduklarını söyledi.
Türkiye’nin AB ilişkilerine gösterdiği yakın ilgiden dolayı da ABD Başkanı Obama’ya teşekkür eden Cumhurbaşkanı Gül, ziyaretin çok yararlı olduğunu ifade etti.
Türkiye’nin Önemi
ABD Başkanı Obama ise yaptığı açıklamada, Avrupa seyahatini Türkiye’de tamamlayarak, Türkiye’nin sadece ABD açısından değil, dünya açısından da önemini vurgulamak istediğini kaydetti. Görüşmelerde, Afganistan ve Irak’taki durum ile ticaret ve iş dünyasıyla ilgili konuların da ele alındığını aktaran ABD Başkanı Obama, geniş anlamda terörizmin de görüşüldüğünü ve bu kapsamda Türkiye’ye verdikleri desteği tekrar dile getirdiklerini bildirdi.
1915 Ermeni Olayları
Bir gazetecinin, 1915 Ermeni olayları iddialarına yönelik sorusu üzerine ABD Başkanı Obama, geçmişte zor ve trajik olaylar yaşandığını belirterek, bütün dünyanın bu konuyu çözüme ulaştırmaya çalışırken Türkiye’yi cesaretlendirmesi ve mümkün olduğunca yapıcı bir tutum sergilemesi gerektiğini aktardı. ABD Başkanı Obama sözlerini şöyle sürdürdü: “Benim yapmak istediğim kendi görüşlerime odaklanmak değil, Türkiye’nin görüşlerine odaklanmaktır. Geçmişte zor ve trajik olaylar yaşandı ve tüm dünya bunu çözüme kavuşturmaya çalışırken yapıcı bir tutum sergilenmelidir.”
Cumhurbaşkanı Gül de aynı soruya verdiği yanıtta, “Bu konu tabii çok tartışılan bir konu, ama bu konu hukuki ve siyasi bir konu değil. Bu tarihî bir olaydır. 1915 yılında yaşanmış, 1. Dünya Harbi şartlarında, Osmanlı İmparatorluğu o günkü şartlarda dört cephede çarpışırken, maalesef kendi ülkesi içerisindeki bazı vatandaşları bazı ülkeler tarafından çok provoke edilmiş, sonunda birçok iç çatışma olmuş, pek çok insan hayatını kaybetmiş. Hayatını kaybeden herkesin tabii ki acısını paylaşıyoruz. Ama unutmayın ki, aynı zamanda Türkler, Müslüman nüfus çok büyük bir kayba uğramıştır. Yine o dönemlerde Balkanlardan, Kafkaslardan milyonlarca Müslüman Türk nüfus yerlerinden göçe mecbur edilmiş ve Türkiye’ye gelirken çok büyük kayıplar olmuştur. Dolayısıyla bütün bunlar o zamanın, o kargaşa ortamı içerisinde yaşanan olaylardır. Ama Türkiye Cumhuriyeti, modern Cumhuriyet kurulunca yeni nesilleri nefret duygusuyla beslememek için bunları dünyada büyük olay yapmamıştır. Ama daha sonra maalesef siyasi amaçlı olarak bu konular dünyada özellikle diasporanın kendi kimliğini koruması amacıyla çok gündeme getirilmiştir” dedi.
Cumhurbaşkanı Gül, Türkiye’nin, tarihçilerin ve işin uzmanlarının bir araya gelerek konuyu çözmeleri yönünde öneride bulunduğunu da hatırlatarak “Buna siyasetçiler, buna hukukçular karar veremez. Yani ne zaman oldu, ne oldu, nasıl oldu, hangi şartlar altında kim daha çok kaybetti. Kim haklı, kim haksız. Buna bir parlamenter, bir siyasetçi işin içini bilmeden nasıl karar verecek. Onun için gelin, ‘Ortak bir tarih komisyonu kurulsun ve komisyon neye karar verirse buna razıyız’ dedik. Biz bunun için Türkiye’nin bütün arşivlerini sonuna kadar açtık ve bu arşivlere Ermeniler de olmak üzere, herkesi çağırdık. Bir adım daha atıp, şunu söyledik: ‘Buna eğer herhangi bir ülke mesela ABD olabilir, Fransa olabilir, çok ilgi gösteriyorsa, bu ortak tarih komisyonuna onlar da girebilirler ve neticeye hazırız’ dedik. Bunun ötesinde Türkiye olarak bölgemizde herkesle iyi ilişkiler içinde olmayı çok arzu ediyoruz” şeklinde konuştu.
Terörle Mücadele ve Türkiye-ABD Model Ortaklığı
ABD Başkanı Obama, terörle mücadeleye ilişkin bir soruya verdiği yanıtta da, bu konudaki iş birliğinin meyvelerinin son yıllarda görüldüğünü söyledi. Saldırıların azaldığına dikkat çeken ABD Başkanı Obama, terörle mücadele konusunda Türkiye’ye gereken desteği vereceklerini belirtti. PKK’nın ABD’nin terör listesinde olduğunu hatırlatan Başkan Obama, terörizmin kabul edilemeyeceği konusunda Cumhurbaşkanı Gül ile hemfikir olduğunu söyledi. ABD Başkanı Obama sözlerine şöyle son verdi: “Daha güçlü ABD-Türkiye ilişkilerinin kurulması, Türkiye ve ABD’nin bir model ortaklık oluşturmasıyla mümkün olabilir. Söz konusu modelde, baskın olarak Hıristiyan olan bir ulusla, çoğunluğu Müslüman olan bir ulus bir araya gelecek ve Türkiye-ABD ile birlikte modern bir camia oluşturabilecek. Bu güvenli saygın refah içerisinde görülür ama engellenebilir kültürler arası gerilimin olmadığı bir model olacak. ABD’nin en güçlü yanlarından bir tanesi, biz kendimizi Hıristiyan ve Yahudi bir ulus olarak görmüyoruz. Vatandaşların oluşturduğu bir ulus olarak görüyoruz. Bu ortaklığı önümüzdeki günlerde görmeyi dört gözle bekliyorum.”
ABD Başkanı Obama Çankaya Köşkü’ndeki ortak basın toplantısının ardından TBMM’ye geçerek Genel Kurul’da bir konuşma yaptı. Cumhurbaşkanı Gül’de ABD Başkanı Obama’nın konuşmasını kendisine ayrılan locadan izledi.