Türkmenistan'a Hareketlerinden Önce Esenboğa Havalimanı'nda Basına Yaptıkları Açıklama

Değerli Basın Mensupları,  

Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov’un davetlisi olarak, dost ve kardeş Türkmenistan’ı ziyaret etmek üzere az sonra Ankara’dan ayrılacağım. Ziyaretimde Sayın Bakanımız bana refakat etmektedir.

Biliyorsunuz, son üç yılda Türkmenistan’ı iki kere ziyaret ettim. Bu üçüncü ziyaretim olacak. Değerli Kardeşim, Sayın Berdimuhamedov da ülkemizi üç kez ziyaret etti. Yani, üç yıl içinde altı kez biraraya gelmiş olacağız ki, bu Türk Cumhuriyetleriyle, kardeş cumhuriyetlerle nasıl yakın ilişki içinde olduğumuzu, buna verdiğimiz önemi göstermektedir.  

Başbaşa ve heyetler halinde yapacağımız görüşmelerde ikili ilişkilerimizi ve işbirliğimizi ilgilendiren konuları tüm veçheleriyle ele alacağız. Bu görüşmeler, bölgesel ve uluslararası gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunmamıza da vesile olacaktır.  

1991 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra meşakkatli bir geçiş dönemi yaşayan Türkmenistan, aradan geçen sürede uyguladığı kapsamlı reformlar sayesinde zor günlerini geride bırakmıştır. Devlet Başkanı Sayın Berdimuhamedov’un liderliğinde Türkmenistan, bugün artık uluslararası toplumun saygın bir üyesidir.  

Kardeş Türkmenistan, Türk iş adamlarının en fazla proje üstlendiği Orta Asya ülkelerinden birisidir. Bu ziyaretim sırasında Hazar Denizi kıyısındaki Türkmenbaşı şehrinde bulunacağım. Bu şehir, Avaza Bölgesi diye söylenen, hemen Hazar'ın kenarında, bizim Antalya'ya benzer çok büyük bir turizm şehri yapıyorlar orada. Çok büyük projeler, çok büyük yatırımlar gerçekleştiriyorlar. Türk turizimcileri de çok büyük katkı veriyorlar tabii buna. Gideceğim toplantı, buluşmamız orada olacak. Sayın Cumhurbaşkanı bana oraları göstermek istiyor. Onun için Aşkabat yerine oraya gidiyoruz bu sefer. Böylece iki yıl önce ziyaret ettiğim Avaza Turizm Bölgesi’ni yeniden görecek ve şirketlerimizin burada gerçekleştirdikleri projeleri yerinde inceleyeceğim.

Türkmenistan ile işbirliğimizi başta ekonomi, ticaret ve enerji alanları olmak üzere ikili, bölgesel ve uluslararası platformlarda karşılıklı saygı ve ortak çıkarlar temelinde her alanda çeşitlendirerek güçlendirmek istiyoruz. Bu yolda önemli mesafe de katettik. 2007’de Türkmenistan’a ilk gittiğimde ticaret hacmimiz bir milyar Dolar’dı. Bugün bütün krize rağmen, iki misli oldu, iki milyar Dolar'a ulaştı. Türkmenistan’da faaliyet gösteren 600’ün üzerinde Türk firması, toplam 19 milyar Dolar değerinde iş üstlenmişlerdir. Bu kardeş ülkedeki Türk yatırımlarının değeri ise, 1.5 milyar Dolar’a yaklaşmaktadır. Dolayısıyla hem ticarette, hem doğrudan yatırımlarda Türkmenistan’ın en büyük ortağı konumundayız.  

Jeo-stratejik konumu ve sahip olduğu zengin doğalgaz kaynakları, Türkmenistan’a küresel enerji güvenliği ile bölgesel refah ve istikrarın geliştirilmesi bakımından önemli fırsatlar sunmaktadır. Nitekim sözkonusu kaynaklar, Avrupa için kaynak ve güzergâh çeşitliliğinin temini ve bölgesel işbirliğinin geliştirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bildiğiniz gibi en önemli konulardan bir tanesi Batı'nın, Avrupa'nın güvenli, ama farklı enerji kaynaklarına ulaşmasıdır. Bu farklı enerji kaynaklarından bir tanesi Türkmenistan olarak biliniyor. Bunun güvenli yollardan ulaştırılması bakımından da Türkiye tabiiî önemli rol oynamak istiyor.  

Önümüzdeki yıl Türkmenistan’ın bağımsızlığının 20. yıldönümünü kutlayacağız. Bu itibarla ziyaretim, geçmişin tecrübeleri ışığında geleceğe yönelik ortak vizyonumuzun yeniden şekillendirilmesi ve Türkmenistan ile Türkiye arasındaki dostluk, kardeşlik ve muhabbetin derinleştirilmesi ve zenginleştirilmesi açısından da önemli bir fırsat olacaktır.  

Ziyaretimin iki ülke arasındaki tarihten gelen dostluk bağları, dayanışma ve işbirliğinin ileriye dönük bir bakış açısıyla daha da geliştirilmesi bakımından büyük yarar sağlayacağına inanıyorum.

Teşekkür ederim.

 SORU: Müsaadenizle iki sorum olacak efendim. Avrupa Birliği İlerleme Raporu açıklandı, bazı konularda eleştiriler var; hem basın özgürlüğü hem inanç özgürlüğü, dini özgürlükler ve yargılama süreleriyle ilgili. Bu konuda sizce bir adım atılmalı mı ileride?

Bir de eşinizin bazı açıklamaları olmuştu, ilkokulda başörtüsüyle ilgili olarak, siz "katılıyorum" demiştiniz, ama dün Başbakan "Bireysel yorum yapmam" dedi, seçim sonrasını işaret etti. "Görüş ayrılığı mı var?" yorumları da yapılıyor, nasıl değerlendirirsiniz, teşekkür ederim.

SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZ: İlerleme Raporu her sene yayınlanıyor, biliyorsunuz. Bu bir sene içerisindeki Türkiye’de yapılan güzel şeyleri yansıttığı gibi, işte noksanlıklar neyse veya yapacağı tenkitler varsa onları da topluyor. Bununla ilgili Bakanlık zaten değerlendirme yapıp, açıklama yaptı diye biliyorum. Bu konuda benim de dikkatini çektiğim husus, aslında gazetecilerle ilgili bir düzenlemenin yapılması gerektiği. Bildiğim kadarıyla hükümet de bunun üzerinde duruyor. Çünkü birçok sayıda gazeteciyle ilgili davaların açıldığını görüyoruz. Ama burada şunun altını çizmek isterim: Bunu Londra’da bulunduğum süre içinde de sordular, açıklık getirdim. Türkiye’de isteyen istediğini yazar, şiddet olmamak şartıyla, şiddeti teşvik etmemek, nefreti teşvik etmemek şartıyla, istediğini yazar, istediğini düşünür, istediğini konuşur. Yani ifade özgürlüğü açısından, gazeteciler ne istiyorlarsa, istedikleri tenkidi yapabilirler. Biliyorsunuz, bu problem farklı bir şey, mahkeme safahatındaki işte bilgilerin erken yansıtılmasıyla ilgili, ama bir problem var ortada. Dolayısıyla bunun üzerinde bir yasal çalışmanın yapılması gerektiği kanaatindeyim. Dediğim gibi Adalet Bakanı da, zaten hükümet de bu konuda çalışıyor.

İkinci sorunuza gelince, Sayın Başbakan'la özgürlük anlayışımızda, bunlarda bir farkımız yoktur. Her şey açık, bu konuların da bu kadar fazla konuşulmasını da doğrusu biraz gereksiz görüyorum. Önümüzde birçok meseleler var, ciddi konular var. Bu konularla ilgili görüyorsunuz, üniversitelerde de zaten, nihayetinde bütün Türkiye bir anlayışa geldi. İktidarıyla, muhalefetiyle, vicdanlara ters gelen bir uygulamanın düzeltilmesi konusunda herkesin bir ortak kanaati var. Ümit ederim ki bununla ilgili düzenlemeler de günü geldiğinde yapılır. Evet, teşekkür ederim.