Brezilya Cumhurbaşkanı Sayın Silva ile Birlikte Düzenledikleri Basın Toplantısında Yaptıkları Açıklama
22.05.2009
"Değerli Basın Mensupları,
Brezilya Cumhurbaşkanı Sayın Lula da Silva, beraberinde başta Dışişleri Bakanı, Kalkınma, Sanayi ve Dış Ticaret Bakanı olmak üzere, çok sayıda değerli heyet üyeleri ile birlikte Türkiye'yi ziyaret ediyorlar.
Bu ziyaretten büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Kendilerine bir kez daha hoş geldiniz diyorum.
Sayın Cumhurbaşkanı'nın ziyareti Brezilya'dan Türkiye'ye yapılan ilk devlet ziyaretidir, Devlet Başkanı seviyesinde. Bu bakımdan da bu ziyaretin çok ayrı bir önemi vardır. Ama ilk ziyaret Cumhurbaşkanı seviyesinde bugün yapılıyor olsa bile, Türkiye ile Brezilya arasındaki ilişkilerin tarihi de gayet eskidir. 1927 yılında, Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra, Brezilya ile Türkiye arasında Dostluk Anlaşması imzalanmıştır ama, ilişkilerimiz aslında ondan da eskiye gitmektedir.
Dostluk, Ticaret ve Seyrüsefer Anlaşması şeklinde Brezilya ile Türkiye'nin, o zaman Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk anlaşması 1858 yılında gerçekleşmiştir. Hatta Sayın Cumhurbaşkanı'na o zamanki bu anlaşmanın imzalanmasıyla ilgili dokümanları ve o anlaşmanın bir metnini biraz önce gösterdim. Şimdi size de göstereceğim bunu. Sayın Cumhurbaşkanı'na da vereceğim buradan. Bu bizde olan nüshası, o zamanki Brezilya İmparatorluğu adına imzalanan bizdeki nüshası. Bizim o zamanki lisanımız ile imzaladığımız anlaşma ise kendi arşivlerinde. Bizim arşivlerimizdeki budur. Bu Brezilya'nın, dokümanları geniş bir şekilde, 5-6 sayfa şeklinde, gayet detaylı bir şekilde yapılmış ve imzalanmıştır. Bunu bugün Sayın Cumhurbaşkanına gösterince, son sayfası bu, imzalı her şey, isimler, tekrar büyük bir memnuniyet duyduk bundan. Bunu da bu şekilde takdim ediyorum kendilerine.
Yani dostluğumuz çok eskidir, çok eskiden başlamıştır. Brezilyalılar gibi Türkler de sıcakkanlı insanlardır. Dolayısıyla bu dostluğumuz gerçekten samimi bir dostluktur.
Bu ziyaret önemli bir ziyarettir. Dünyanın en önde gelen, en büyük ülkelerinden Brezilya'nın Devlet Başkanının Türkiye'yi değerli heyet üyeleri ile birlikte ziyaret ediyor olması, iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açılması anlamına gelmektedir. Biraz önce gerek baş başa, gerek heyetler arasında yaptığımız konuşmada ilişkilerimizi her sahada -siyasi konularda olsun, ekonomik konularda olsun- ele aldık. Büyük bir mutlulukla şunu gördük ki, siyasi iradelerimiz gayet açıktır, bu ilişkileri daha ileri düzeye taşımak için. Büyük bir potansiyel var. Bu potansiyeli değerlendirmemiz lazım. Ticaret hacmimiz 2 milyar dolar. Bunu çok küçük bulduk.
Sayın Cumhurbaşkanı'nın değerli iş adamları ile birlikte gelmiş olması, dün İstanbul'da Türk ve Brezilyalı iş adamlarıyla İş Konseyi toplantısı yapması çok faydalı olmuştur gerçekten. İnanıyorum ki, çok sayıda iş adamı artık bu potansiyeli değerlendirmek için uğraşacaktır.
2006 yılında ben de Dışişleri Bakanı olarak Brezilya'yı ziyaret ettiğimde çok sayıda iş adamı ile gitmiştim. Ankara'dan Brezilya'ya ilk direkt uçuşu yapmıştık, non-stop. Ve orada Sayın Cumhurbaşkanı'nın ofisinde kararlaştırmıştık, Türkiye ile Brezilya arasında uçak seferlerinin başlamasını. Kendileri o zaman talimat vermişti, gayet pratik bir şekilde hareket edip orada problemi çözmüştü. Bugün memnuniyetle görüyoruz ki, İstanbul ve Sao Paulo arasında uçak seferleri başlamıştır. Bu ilişkilerimizi çok daha ileri düzeye taşıyacaktır. Sadece Brezilya ile Türkiye arasında değil, bütün Latin Amerika ile. Çünkü Sao Paulo, bütün Latin Amerika'nın dışarı açılan bir kapısıdır. İstanbul da bütün bu bölgenin dışarı açılan kapısıdır. Ortadoğu, Orta Asya, Kafkaslar, Rusya, Avrupa, hepsine, İstanbul dışarı açılan bir kapı görevi yapmaktadır. O açıdan bunu önemli olarak görüyorum.
Kültürel alanda yine ilişkilerimize çok önem veriyoruz. Önümüzdeki 2010-2011 yıllarını en iyi şekilde değerlendireceğiz; Brezilya'nın Türkiye'de daha iyi tanınması için, Türkiye'nin de Brezilya'da daha iyi tanınması için. Her ne kadar Brezilya, Türkiye'de çok iyi tanınıyor ve Türkiye'de birçok büyükelçisi varsa da, büyükelçilerinin yanında, çok meşhur futbolcuları var, büyük takımlarımızda, Anadolu takımlarında oynayan. Ama yine de diğer alanlarda tanınması için faaliyetler yapmak gerekiyor.
Enerji alanında yapacağımız işbirliğine çok önem veriyoruz. Türkiye Petrolleri ile Petrobars'ın işbirliği çok önemlidir. 800 milyon dolara yakın yatırım yapılacaktır. Ve inanıyoruz ki, önümüzdeki yıllarda özellikle Karadeniz'deki petrol kaynaklarının dışarı çıkartılması ve kullanıma sunulması mümkün olacaktır. Bunun dışında yine çevre kirliliğini önlemek ve petrolden tasarruf yapmak için Brezilya'nın geliştirdiği yakıtlar vardır, biliyorsunuz. Alkolden kullandığı yakıtlar vardır. Brezilya'da yeni otomobillerin tamamının bu yeni yakıtla işliyor olduğunu biliyoruz. Bütün dünyaya örnek olmaktadır. Bu konularda da Türkiye ile Brezilya arasında büyük işbirliği imkânları vardır. Bunların hepsini değerlendirme konusunda kararlıyız. Ticaretimizi artırma konusunda kararlıyız. Türkiye ile Güney Amerika Ortak Pazarı arasında -ki, çok iyi çalışan işleyen bir pazardır burası- serbest ticaret anlaşması imzalamaya çok önem veriyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı da bunu destekliyor, bundan büyük bir memnuniyet duyuyorum. İnanıyorum ki, yakın zamanda bu gerçekleşecektir. O zaman ticaret hacmimiz, yatırımlarımız karşılıklı çok daha ileri boyutlara ulaşacaktır.
Bu ziyarete çok önem veriyorum. Sayın Cumhurbaşkanı sadece önemli bir ülkenin Cumhurbaşkanı değil, aynı zamanda dünyanın en popüler ve en saygın devlet başkanlarından birisidir. Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantıları geleneksel olarak ilk defa Brezilya Cumhurbaşkanı'nın, dolayısıyla Sayın Lula'nın konuşması ile başlar. Kendisini Türkiye'de ağırlamaktan, misafir etmekten büyük bir memnuniyet duyduğumu bir kez daha ifade ediyorum ve tekrar hoşgeldiniz diyorum."
Brezilya Cumhurbaşkanı Sayın Lula da Silva, beraberinde başta Dışişleri Bakanı, Kalkınma, Sanayi ve Dış Ticaret Bakanı olmak üzere, çok sayıda değerli heyet üyeleri ile birlikte Türkiye'yi ziyaret ediyorlar.
Bu ziyaretten büyük bir memnuniyet duyuyoruz. Kendilerine bir kez daha hoş geldiniz diyorum.
Sayın Cumhurbaşkanı'nın ziyareti Brezilya'dan Türkiye'ye yapılan ilk devlet ziyaretidir, Devlet Başkanı seviyesinde. Bu bakımdan da bu ziyaretin çok ayrı bir önemi vardır. Ama ilk ziyaret Cumhurbaşkanı seviyesinde bugün yapılıyor olsa bile, Türkiye ile Brezilya arasındaki ilişkilerin tarihi de gayet eskidir. 1927 yılında, Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra, Brezilya ile Türkiye arasında Dostluk Anlaşması imzalanmıştır ama, ilişkilerimiz aslında ondan da eskiye gitmektedir.
Dostluk, Ticaret ve Seyrüsefer Anlaşması şeklinde Brezilya ile Türkiye'nin, o zaman Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk anlaşması 1858 yılında gerçekleşmiştir. Hatta Sayın Cumhurbaşkanı'na o zamanki bu anlaşmanın imzalanmasıyla ilgili dokümanları ve o anlaşmanın bir metnini biraz önce gösterdim. Şimdi size de göstereceğim bunu. Sayın Cumhurbaşkanı'na da vereceğim buradan. Bu bizde olan nüshası, o zamanki Brezilya İmparatorluğu adına imzalanan bizdeki nüshası. Bizim o zamanki lisanımız ile imzaladığımız anlaşma ise kendi arşivlerinde. Bizim arşivlerimizdeki budur. Bu Brezilya'nın, dokümanları geniş bir şekilde, 5-6 sayfa şeklinde, gayet detaylı bir şekilde yapılmış ve imzalanmıştır. Bunu bugün Sayın Cumhurbaşkanına gösterince, son sayfası bu, imzalı her şey, isimler, tekrar büyük bir memnuniyet duyduk bundan. Bunu da bu şekilde takdim ediyorum kendilerine.
Yani dostluğumuz çok eskidir, çok eskiden başlamıştır. Brezilyalılar gibi Türkler de sıcakkanlı insanlardır. Dolayısıyla bu dostluğumuz gerçekten samimi bir dostluktur.
Bu ziyaret önemli bir ziyarettir. Dünyanın en önde gelen, en büyük ülkelerinden Brezilya'nın Devlet Başkanının Türkiye'yi değerli heyet üyeleri ile birlikte ziyaret ediyor olması, iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açılması anlamına gelmektedir. Biraz önce gerek baş başa, gerek heyetler arasında yaptığımız konuşmada ilişkilerimizi her sahada -siyasi konularda olsun, ekonomik konularda olsun- ele aldık. Büyük bir mutlulukla şunu gördük ki, siyasi iradelerimiz gayet açıktır, bu ilişkileri daha ileri düzeye taşımak için. Büyük bir potansiyel var. Bu potansiyeli değerlendirmemiz lazım. Ticaret hacmimiz 2 milyar dolar. Bunu çok küçük bulduk.
Sayın Cumhurbaşkanı'nın değerli iş adamları ile birlikte gelmiş olması, dün İstanbul'da Türk ve Brezilyalı iş adamlarıyla İş Konseyi toplantısı yapması çok faydalı olmuştur gerçekten. İnanıyorum ki, çok sayıda iş adamı artık bu potansiyeli değerlendirmek için uğraşacaktır.
2006 yılında ben de Dışişleri Bakanı olarak Brezilya'yı ziyaret ettiğimde çok sayıda iş adamı ile gitmiştim. Ankara'dan Brezilya'ya ilk direkt uçuşu yapmıştık, non-stop. Ve orada Sayın Cumhurbaşkanı'nın ofisinde kararlaştırmıştık, Türkiye ile Brezilya arasında uçak seferlerinin başlamasını. Kendileri o zaman talimat vermişti, gayet pratik bir şekilde hareket edip orada problemi çözmüştü. Bugün memnuniyetle görüyoruz ki, İstanbul ve Sao Paulo arasında uçak seferleri başlamıştır. Bu ilişkilerimizi çok daha ileri düzeye taşıyacaktır. Sadece Brezilya ile Türkiye arasında değil, bütün Latin Amerika ile. Çünkü Sao Paulo, bütün Latin Amerika'nın dışarı açılan bir kapısıdır. İstanbul da bütün bu bölgenin dışarı açılan kapısıdır. Ortadoğu, Orta Asya, Kafkaslar, Rusya, Avrupa, hepsine, İstanbul dışarı açılan bir kapı görevi yapmaktadır. O açıdan bunu önemli olarak görüyorum.
Kültürel alanda yine ilişkilerimize çok önem veriyoruz. Önümüzdeki 2010-2011 yıllarını en iyi şekilde değerlendireceğiz; Brezilya'nın Türkiye'de daha iyi tanınması için, Türkiye'nin de Brezilya'da daha iyi tanınması için. Her ne kadar Brezilya, Türkiye'de çok iyi tanınıyor ve Türkiye'de birçok büyükelçisi varsa da, büyükelçilerinin yanında, çok meşhur futbolcuları var, büyük takımlarımızda, Anadolu takımlarında oynayan. Ama yine de diğer alanlarda tanınması için faaliyetler yapmak gerekiyor.
Enerji alanında yapacağımız işbirliğine çok önem veriyoruz. Türkiye Petrolleri ile Petrobars'ın işbirliği çok önemlidir. 800 milyon dolara yakın yatırım yapılacaktır. Ve inanıyoruz ki, önümüzdeki yıllarda özellikle Karadeniz'deki petrol kaynaklarının dışarı çıkartılması ve kullanıma sunulması mümkün olacaktır. Bunun dışında yine çevre kirliliğini önlemek ve petrolden tasarruf yapmak için Brezilya'nın geliştirdiği yakıtlar vardır, biliyorsunuz. Alkolden kullandığı yakıtlar vardır. Brezilya'da yeni otomobillerin tamamının bu yeni yakıtla işliyor olduğunu biliyoruz. Bütün dünyaya örnek olmaktadır. Bu konularda da Türkiye ile Brezilya arasında büyük işbirliği imkânları vardır. Bunların hepsini değerlendirme konusunda kararlıyız. Ticaretimizi artırma konusunda kararlıyız. Türkiye ile Güney Amerika Ortak Pazarı arasında -ki, çok iyi çalışan işleyen bir pazardır burası- serbest ticaret anlaşması imzalamaya çok önem veriyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı da bunu destekliyor, bundan büyük bir memnuniyet duyuyorum. İnanıyorum ki, yakın zamanda bu gerçekleşecektir. O zaman ticaret hacmimiz, yatırımlarımız karşılıklı çok daha ileri boyutlara ulaşacaktır.
Bu ziyarete çok önem veriyorum. Sayın Cumhurbaşkanı sadece önemli bir ülkenin Cumhurbaşkanı değil, aynı zamanda dünyanın en popüler ve en saygın devlet başkanlarından birisidir. Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantıları geleneksel olarak ilk defa Brezilya Cumhurbaşkanı'nın, dolayısıyla Sayın Lula'nın konuşması ile başlar. Kendisini Türkiye'de ağırlamaktan, misafir etmekten büyük bir memnuniyet duyduğumu bir kez daha ifade ediyorum ve tekrar hoşgeldiniz diyorum."
